Prevencija nepoželjnih ponašanja učenika u postojećoj školskoj praksi - zakonski i programski okvir

Abstract

Škola, kao institucija čija je osnovna delatnost vaspitanje i obrazovanje, ima veliku ulogu u sprečavanju javljanja nepoželjnih i podsticanju poželjnih obrazaca ponašanja učenika. U ostvarivanju te njene uloge, značajnu osnovu čine zakonska i programska dokumenta kojima se definiše pravac preventivnog delovanja škole. Polazeći od toga, u radu se analiziraju zakonska dokumenta u oblasti obrazovanja i vaspitanja, podzakonska akta kojima se bliže uređuju pitanja prevencije nasilja, kao i programska dokumenata koja se izrađuju na nivou škole. Dobijeni podaci ukazuju na to da bi se zakonskim i podzakonskim rešenjima mogla jasnije definisati i urediti pitanja prevencije različitih oblika nepoželjnih ponašanja učenika. Na osnovu analize programskih dokumenata škole, može se zaključiti da planirane preventivne mere i aktivnosti nisu dovoljno usklađene sa potrebama različitih kategorija učenika, kao i da značajni akteri vaspitno-obrazovnog procesa nisu dovoljno uključeni u proces planiranja i realizacije preventivnih aktivnosti škole.

The school, as the institution whose basic activity is education, has an important role in preventing the emergence of undesired and stimulating desired forms of behaviour of the students. In the realization of this role it relies on legal and curricular documents which define the direction of the preventing acting of school. Starting from this, the article describes and analyses laws and other legal documents in the field of education which cover in more detail the issues of violence prevention, as well as curricular documents which are developed on the school level. The obtained results show that legal provisions should define the issues of the prevention of undesirable behaviours of students more clearly. The analysis of the curricular documents showed that the planned preventive measures and activities are not sufficiently accorded with the needs of different categories of students, as well as the fact that important participants in the educational process are not sufficiently included in the process of planning and realization of the preventive activities of the school.