Indukcija i kategorizacija - jedan model razvoja jezika

Abstract

Prema jednom modelu objašnjenja razvoja verbalne i lingvističke kompetencije, induktivno rasuđivanje pruža adekvatniji opis ovog razvoja od teorija uređenosti. Osnovna funkcija indukcije ogleda se u obrazovanju i usvajanju pojmova, tj. kategorizaciji sveta koji nas okružuje. Istraživanja pokazuju da deca do polaska u školu postaju svesna različitih načina na koje kategorije mogu biti povezane, kao i da se služe različitim principima kao osnovama za induktivno zaključivanje. Osnovni oblik induktivnog zaključivanja kada je reč o učenju jezika naziva se indukcija koja počiva na kategorizaciji. Sposobnost izvođenja indukcije zasnovane na kategorizaciji je predmet brojnih analiza, kojima se ukazuje na njeno poreklo i objašnjava dalji razvoj. Neki autori su isticali da je sklonost ka ovakvom obliku zaključivanja pojmovno primitivna, tj. da nije rezultat učenja jezika. Ona je u osnovi učenja jezika, kao nešto što omogućava ovladavanje kategorijama. Drugi su pretpostavljali da su deca pri-strasna kada reči posmatraju kao nešto što referira na vrste. Otuda, kada se kategorijalne informacije prenesu rečima, deca spontano prave kategorijalno zasnovane zaključke. Poreklo indukcije koja počiva na kategorizaciji i dalje je otvoreno pitanje. Da li je reč o urođenoj sposobnosti ili je ona proizvod razvoja? Ukoliko je proizvod razvoja, da li moraju postojati komponente na kojima se takvo rasuđivanje zasniva a koje bi bile u nekom smislu urođene? U kakvom su odnosu kategorizacija i indukcija? Da li kategorizacija prethodi indukciji ili je njen proizvod? Ovo su samo neka od filozofski interesantnih pitanja sa kojima se suočavaju pristalice ovog modela, koji baca novo svetlo na neke od klasičnih problema filozofije jezika, posebno na ključna Kvajnova stanovišta u ovoj disciplini.

According to one of the models of explanation of the development of verbal and linguistic competence, inductive reasoning provides a more adequate description of this development compared to various theories of innateness. The basic function of induction consists in concept formation and acquisition, i.e. in categorizing the world of our surroundings. Research has shown that pre-school children become aware of various ways in which categories are interrelated, and they are also using different principles for grounding their inductive reasoning. The main form of inductive reasoning from the standpoint of language learning is called category based induction. Category based inductive reasoning is the subject of many analyses which aim to pinpoint its origin and explain its further development. Some authors have maintained that the bias towards this type of reasoning is conceptually primitive, i.e. that it is not the result of language learning. In effect, it is the precondition of language learning as it enables the categorical mastery. Others have presupposed that children are biased when considering words as something that refers to kinds. When categorical information is passed through words the children are spontaneously making categorically grounded conclusions. The question of the origin of category based induction is still largely open. Is it an innate ability or the product of development? If it is the product of development, are there some components on which such reasoning is based, that are innate in a certain way? What is the exact relationship between categorization and induction? Is categorization prior to induction or is it the product of it? This is just to name a few of philosophically interesting questions with which the proponents of this model are faced. The model itself sheds new light on some classic problems of the philosophy of language in general, and on some key aspects of Quine's position in this discipline, in particular