Društveno nakon pandemijske distorzije - ka mišljenju u planetarnim okvirima

Abstract

Zajedno sa klimatskim promenama, pandemija COVID-19 predstavlja specifičan planetarni događaj, sa iznenađujućim efektima koji zahtevaju ponovno promišljanje društvenog. U radu se polazi od teze da pandemija suštinski podriva modernost i institucije suverenosti, geopolitike i političke ekonomije usled njihovog suštinskog razdvajanja od ne-ljudskih stvari. Potom, u drugom delu rada se nude četiri propozicije za bolje razumevanje planetarnih događaja, među kojima su uklanjanje razlike delova/celine, ne-relaciono mišljenje, odbijanje razlike između globalnog i lokalnog i shvatanje kolektiva kao stalno pravljenih u kontinuumu ljudi i ne-ljudi. Na kraju, razmatra se značaj spekulativnosti kao osnova planetarnog mišljenja. Uviđa se potreba za revizijom naučne prakse i pospešivanja njene senzibilnosti za uviđanje heterogenih vezivanja ljudi i ne-ljudi u planetarnim okvirima.

Along with climate change, the COVID-19 pandemic represents a specific planetary event, with surprising effects that require a rethinking of the social. The paper starts from the thesis that the pandemic essentially undermines modernity and the institutions of sovereignty, geopolitics and political economy due to their essential separation from non-human things. In the second part of the paper four propositions for a better understanding of planetary events are offered, including removing the difference of parts/wholes, non-relational thinking, rejecting the difference between global and local, and understanding collectives as constantly made in a continuum of humans and non-humans. Finally, the importance of speculation as the basis of planetary thinking is considered. There is a need to revise scientific practice and enhance its sensitivity to recognizing heterogeneous attachments of humans and non-humans in planetary settings.