Konstruktivistički pogled na svet - predstavljanje jedne paradigme

Abstract

Konstruktivistički pogled na svet u poslednjih dvadesetak godina uobličio se u uticajnu i rasprostranjenu paradigmu čiji pogled na svet predstavlja znamenitu alternativu tradicionalnim, pozitivističkim shvatanjima. U radu je izložen pregled definicija konstruktivizma u različitim oblastima izučavanja, a zatim je status ovog pravca razmotren u kontekstu teorija saznavanja ù sa posebnim osvrtom na korigovanje predmeta naučnog saznavanja, statusa naučnog istraživanja i granica između ontologije i epistemologije. Potom su predstavljena osnovna načela konstruktivizma u psihologiji i dat je pregled različitih pravaca koji obrazuju konstruktivističku metateoriju u psihologiji. Pored toga, izloženi su i brojni kriteriujumi za razvrstavanje različitih konstruktivističkih pravaca. Najzad, izložene su i ukratko predstavljene četiri 'tačke oslonca', konstruktivističke metateorije ù kao didaktički pokušaj da se izdvoje srodna shvatanja kojima se omeđuje konstruktivistička paradigma u psihologiji.

In the last twenty years, the constructivist concept of the world has been developed into an influential and widespread paradigm, where the concept of the world represents an important alternative to traditional positivistic beliefs. The paper presents a review of definitions of constructivism in different fields of study. Thereafter, the status of the line has been evaluated in the context of cognitive theory ù underlining the correction of the object of scientific learning, status of research and boundaries between ontology and epistemolegy. Subsequently, the basic principles of constructivism in psychology have been presented and a review of different schools that account for constructivist meta-theory in psychology elaborated. Besides, numerous criteria for classification of different schools of constructivism have been proposed. Finally, four 'basic points', of constructivist meta-theory are presented as a didactic attempt to select related attitudes that define the constructivist paradigm in psychology.