Jugoslovensko kulturno nasleđe – od jugoslovenske ideje do jugonostalgije

Abstract

Generisanje jugoslovenskog kulturnog nasleđa je imalo tri faze i to: fazu jugoslovenske ideje (do 1918.godine), fazu jugoslovenske države (1918-1992) i fazu jugonostalgije (od 1992. godine). U prvom periodu generativni faktor je bila politička ideja, a nosioci politički aktivisti i privrženici te ideje, u drugom periodu je to prvenstveno država zajedno sa složenim paradržavnim aparatom, a u poslednjem su, uz političku ideju, prisutna i individualna stanja i sećanja koja stvaraju nove feno mene koji, iako bazično nostalgični, predstavljaju stvaranje "novog" jugoslovenskog nasleđa. Jugoslovensko kulturno nasleđe u peirodu 1945-1992. predstavljaju kulturni proizvodi u visokoj, popularnoj ili "narodnoj" kulturi proistekli iz glavnih obeležja države i ideologije koja jetom državom vladala, kao što je ključni idejni trougao izgrađivan tokom 1950-ih godina samoupravljanje, nesvrstanost i opštenarodna odbrana, praćen prozvodima i atributima same države, idejom bratstva-jedinstva, shvatanjem radničke klase kao subjekta jugoslovenske (i svetske) revolucije, vladavinom komunističke partije (KPJ, SKJ), kultom Josipa Broza i kultom partizanskog rata (NOB).