The encounter of psychiatry and racism in the philosophy of Michel Foucault

Abstract

The subject of this article is the encounter of race, racism, and psychiatry inthe philosophy discourse of the French philosopher Michel Foucault. Although he isadmired for development of the concept of power relations, and nontraditional approachto history and philosophy, in this article focus will be on Foucault as an intellectualwho was also trained and had affinity in psychology and psychiatry. In this respect, thenovelty of his approach to historical roots of psychiatry and its social importance inmodern times will be accessed, as well as relations between racism and psychiatry. Withthis article, Foucault will be presented not only as a philosopher of anti-psychiatry, butalso as a representative of critical discourse of power that psychiatry has on racism andmodern society. In that respect, his discourse on relations between race and psychiatrywill be accessed as suitable for application in humanities, social and medical sciences.

Predmet ovog rada je susret rase, rasizma i psihijatrije u filozofskom diskursu francuskog filozofa Mišela Fukoa (Michel Foucault). Iako je uvažavan zbog razvoja koncepta relacija moći i netradicionalnog pristupa istoriji i filozofiji, focus ovog rada je u ovom radu se fokusiramo na Fukoa kao intelektualca koji se ne samo da se školovao i u oblasti psihologije i psihijatrije, već je tokom čitave karijere gajio afinitet prema datim disciplinama kao inspiraciji za svoja teorijska promišljanja. U tom smislu, u radu se razmatraju njegov inovativni pristup istorijskim korenima psihijatrije i pitanju njenog značaja za društvo, kao i odnosima između rasizma i psihijatrije. Prateći Fukoovo interesovanje za pitanja iz oblasti istorije medicine, kao što su istorija medicinskih institucija ili psihoanalize i drugih tipova terapije, u ovom radu se posebno izdvaja njegov pristup vezama eugenike i psihijatrije u konstruisanju društvenog fenomena – “nenormalnog”. S tim u vezi, u radu su posebno analizirana Fukoova predavanja na Kolež de Fransu iz 1974/5 publikovana pod nazivom “Nenormalni”. Osim analize konkretnih napisa Mišela Fukoa, u ovom radu se nastoji ukazati na mogućnosti dalje primene njegovog rasnog psihijatrijskog diskursa, odnosno kritički se pristupa smeštanju Fukoa kao pionira anti-psihijatrije. Fukou se pristupa u široj perspektivi tumačenja njegovih koncepata, te se smatra predstavnikom kritičkog diskursa moći koju psihijatrija ima od svog uspostavljanja u XIX veku, te njenoj vezi sa rasizmom, kao i značaju za tadašnje moderno društvo. U tom smislu, njegov će se diskurs o odnosima između rase i psihijatrije u kome se spajaju i mikro i makro perspektiva analize društva, razmatrati u svetlu pogodnosti primene kako u humanističkim, tako društvenim i medicinskim naukama.