Materijalni položaj političke elite

Abstract

U tekstu se analizira materijalni položaj pripadnika političke elite, od kraja socijalističkog poretka, preko ubrzane postsocijalističke transformacije, do konsolidacije kapitalističkog poretka u Srbiji. Osnovni cilj analize je utvrđivanje da li se materijalni položaj pripadnika političke elite menjao u posmatranom periodu. Analiza je zasnovana na rezultatima anketnih istraživanja, realizovanih na poduzorku političkih elita 1989, 2003. i 2015. godine, s tim da je posebna pažnja posvećena materijalnom položaju ove grupacije tokom poslednjeg proučavanog perioda. Korišćeni su i rezultati anketnih istraživanja realizovanih na reprezentativnom uzorku stanovništva Srbije i poduzorku ekonomske elite iz 2012. godine, radi poređenja materijalnog položaja pripadnika političkog i ekonomskog dela vladajuće klase, i radi poređenja s materijalnim položajem drugih društvenih klasa/slojeva. U radu su analizirani indikatori osnovnih dimenzija materijalnog položaja, odnosno prihodi, imovina i potrošnja, kao i ukupan materijalni položaj iskazan kompozitnim indeksom. Materijalni položaj pripadnika političke elite značajno se poboljšao u periodu od 1989. do 2015. godine, čemu su pretežno doprineli povećanje prihoda i posedovanje nekretnina velike tržišne vrednosti, a poboljšanje je prisutno i u domenu potrošnje. Sve ovo ukazuje na strukturalnu konsolidaciju nove vladajuće klase tokom stabilizacije kapitalističkog poretka u Srbiji.