Vrednosni profil društvene elite u Srbiji

Abstract

Proučavanje vrednosnog profila srpske društvene elite značajno je zbog niza otežavajućih okolnosti u kojima se društvo nalazi, a od elite se očekuje da usmeri razvoj i napredak, inicirajući i izvodeći potrebne promene. U ovakvim okolnostima, postavlja se pitanje karakteristika srpske društvene elite, kao pokazatelja njenih mogućnosti da doprinese prevazilaženju postojećih kriza u zemlji. Istraživanje se sprovodi sa podacima iz četvrtog talasa Evropske studije vrednosti koja je u Srbiji rađena 2008. godine na reprezentativnom uzorku građana (N=1512). Poduzorak društvene elite čine najobrazovaniji i najimućniji ispitanici iz uzorka (N=77). Vrednosni profil analiziran je preko odnosa pojedinca prema najznačajnijim aspektima ličnog i društvenog života. Upoređivanje srpske društvene elite sa ostalim građanima potvrđuje da elitu karakterišu neka svojstva koja ukazuju na njenu vodeću ulogu u društvu i moć da tu ulogu vrši, ali te razlike nisu tako velike niti konzistentne kako je očekivano. Predstavnici elite izjavljuju da su srećniji i da su boljeg zdravstvenog stanja; oni više vrednuju posao, ali su im manje važni materijalni aspekti posla; tolerantniji su u pogledu dužnosti u porodici i manje su skloni da prihvate tradicionalnu podelu uloga; više su zainteresovani za politiku i politički su aktivniji od ostalih građana. Međutim, pri suđenju o temama koje bi se mogle svrstati u oblast morala, elita se neznatno razlikuje od ostalih građana. U završnom delu rada diskutovane su karakteristike nedovoljno diferenciranog vrednosnog profila srpske društvene elite u kontekstu njenog doprinosa održivom razvoju zemlje