Nevidljivi neprijatelj. Variola vera 1972

Abstract

Epidemijske i pandemijske katastrofe dešavale su nam se kroz istoriju, događaju se sada i biće ih u budućnosti, a pitanje je da li možemo da naučimo nešto iz pređašnjih iskustava. Reakcije vlasti, zdravstvenih radnika i običnih ljudi – uspostavljanje karantina u 14. veku, nošenje maski za vreme španske groznice 1918. godine, munjevita vakcinacija protiv virusa variole u Jugoslaviji 1972. godine – samo su neki od primera koji nam pomažu da damo odgovore i na sadašnju, ali i na buduće pandemije. Strategije suzbijanja epidemija i pandemija u prošlosti važne su za budućnost. Problem je, međutim, u tome što velike epidemije i pandemije izazivaju velike traume i možda baš zato brzo padaju u zaborav, kao što je to bilo i sa španskom groznicom koja je odnela 50 do 100 miliona ljudi, a koja je iz kolektivnog pamćenja potisnuta sa poslednjim žrtvama. Načini na koje su se različite države i društva borili protiv epidemija i pandemija, pa i Jugoslavija protiv epidemije variole 1972, ne moraju biti putokaz, ali mogu da pomognu da bolje razumemo reakcije na njih, a samim tim da razumemo i današnje pandemijsko vreme.