Jaz u odgovornosti u informatičkoj eri

Abstract

Odgovornost pripisujemo sa namerom da postignemo neki cilj. Jedno od opših mesta u filozofskoj literaturi je da osobi možemo pripisati moralnu odgovornost ako su zadovoljena bar dva uslova: da subjekt delanja ima kontrolu nad svojim postupcima i da je u stanju da navede razloge u prilog svog postupka. Međutim, četvrtu industrijsku revoluciju karakterišu sociotehnološke pojave koje nas potencijalno suočavaju sa tzv. problemom jaza u odgovornosti. Rasprave o odgovornosti u kontekstu veštačke inteligencije karakteriše nejasna i neodređena upotreba ovog pojma. Da bismo razumeli problem jaza u odgovornosti, njegove domete, kao i eventualna rešenja, u radu razmatramo različite vrste pojma odgovornosti. Identifikujući uslove primene ovih pojmova uviđamo da problem jaza u moralnoj odgovornosti dobija na značaju utoliko što nije očigledno na koji način bi mogao biti premošćen.

We assign responsibility to achieve a goal. One of the general premises in the philosophical literature is that we can attribute a person moral responsibility if she meets two conditions: that the agent has control over her actions and that she can provide reasons for her actions. However, the fourth industrial revolution concerns the socio-technological phenomena that potentially confront us with the so-called responsibility gap. Since a vague and undefined use of the term responsibility characterizes discussions concerning it, it might be valuable to consider different types of responsibility to understand the problem of the responsibility gap, its scope, and possible solutions. By identifying the application conditions for these terms, we acknowledge that the moral responsibility gap is gaining importance because it is unclear how we could resolve it.