Konstruisanje hegemonih ženskih rodnih uloga u srpskom/jugoslovenskom ženskom časopisu Bazar

Abstract

Rad nastoji da odgovori na sledeća pitanja kroz analizu urađenu na izabranom uzorku brojeva popularnog srpskog/jugoslovenskog ženskog časopisa Bazar: Kako se izgradnja ženskih rodnih uloga diskurzivno konstruiše kroz medije unutar specifičnih društvenih okolnosti u srpskom/jugoslovenskom društvu u tri različita istorijska perioda (tokom 1970-ih, 1980-ih, 1990-ih)? Da li se i na koji način ovi hegemoni konstrukti feminiteta razlikuju među sobom? Da li su oni u saglasju sa realnošću svakodnevice unutar koje nastaju ili ne? Glavni nalaz ovog rada je da se unutar tri posmatrana istorijska perioda unutar medijske realnosti časopisa Bazar konstituišu tri različita idealno tipska hegemona konstrukta feminiteta. Ova tri modela idealno tipskih ženskih rodnih uloga su: (a) socijalistička 'super-žena' iz 1970-tih, (b) 'frustrirana super-žena' iz1980 i (c)'Eskapistička žena' iz1990 model '. Bez obzira na razlike svi ovi modeli svedoče o tome kako popularni ženski časopis prati politiku svoje izdavačke kuće, i zvanični ideološki politički diskurs, kroz medijsku produkciju specifičnih hegemonih ženskih rodnih uloga. Komparativna analiza ova tri modela hegemonih ženskih rodnih uloga i njihovog odnosa prema zvaničnom ideološkom političkom diskursu (koji je posredovan kroz uređivačku politiku časopisa Bazar i njegove izdavačke kuće Politika) potvrđuje da pogoršanje životnih uslova i povećanje socijalne nestabilnosti doprinosi uvećavanju jaza između medijskog konstrukta hegemonih ženskih rodnih uloga i realnosti svakodnevice društva unutar koga se one proizvode u određenom istorijskom trenutku.

This paper examines a select sample of popular Serbian/Yugoslav women 's magazine Bazar to address the question: How are the media construction of female gender roles discursively constructed within specific societal circumstances in Serbian/Yugoslav society in three different historical moments (in 1970s, 1980s, 1990s)? How do these hegemonic constructs differ among themselves? Do they correspond with everyday reality and in which way? The major finding of this paper is the existence of three ideal type of hegemonic female gender role models represented in women 's magazine Bazar in three different historical periods (1970s, 1980s, 1990s). These three ideal type models are: (a) the 1970s model of 'super-woman', (b) the 1980s model of 'frustrated super-woman' and (c) the 1990s model of 'escapist woman'. All of them testify how popular women's magazine follows the policy of its publishing house, and official ideological political discourse, through the media construction of hegemonic female gender role. The comparative analysis of these three models of hegemonic female gender roles and their relation toward official ideological political discourse (mediated through the policy of Bazar 's publishing house Politika) shows/confirms that the aggravation of living conditions and the increase of social instability enlarge the gap between media construct of hegemonic female gender role and the everyday reality of the society, in relation to which the HFGR is constructed in particular historical moment.