Posvećenost nastavnika profesiji i školi u kojoj su zaposleni

Abstract

U radu su prikazani nalazi istraživanja o posvećenosti nastavnika sopstvenoj profesiji i organizaciji/školi u kojoj su zaposleni. Posvećenost je određena kao povezanost nastavnika sa sopstvenom profesijom i ustanovom u kojoj su zaposleni, koja se ispoljava kroz normativnu, afektivnu i kontinuacijsku formu. Istraživanje je fokusirano na u naučnom smislu nedovoljno istražen fenomen posvećenosti nastavnika, sa ciljem da pomogne u sagledavanju problema iz perspektive pripadnosti organizaciji (školi u kojoj su nastavnici zaposleni) i pripadnosti profesiji. U istraživanju koje je obuhvatilo 1.162 nastavnika iz 92 osnovne škole sa teritorije Srbije primenjen je kvantitativni, neeksperimentalni istraživački metod. Realizovana su dva zadatka: (1) izdvajanje bazičnih indikatora i komponenata posvećenosti nastavnika i (2) ispitivanje uticaja bioloških, profesionalno-obrazovnih i radnih karakteristika nastavnika na izdvojene komponente posvećenosti. Utvrđene su statistički značajne veze s izdvojenim elementima normativne, afektivne i kontinuacijske organizacione i profesionalne posvećenosti. Nalazi istraživanja, u kome su primenjene analiza glavnih komponenata i multipla regresija, imaju relevantne naučne i praktične implikacije jer pružaju inovativni uvid u razumevanje problema efektivnosti i efikasnosti menadžmenta u obrazovanju i otvaraju mogućnost pravljenja strategija profesionalizacije nastavnika.

The paper presents the results of a research of the dedication of teachers to their profession and the institution/school in which they are employed. Dedication is defined as connectedness of the teacher with their own profession and the institution in which they are employed and it shows through normative, affective and continuation forms. The research focused on a scientifically under-researched phenomenon of the teacher's dedication in order to help identifying the problem from the perspective of belonging to a certain institution and profession. The research included 1162 teachers in 92 elementary schools in Serbia. The quantitative, non-experimental research method was applied and two tasks were fulfilled: (1) identification of basic indicators and components of the teachers' dedication and (2) examination of the influence of professionally-educational and performance of the teachers regarding each component of dedication. Statistically significant relations with each element of normative, affective, continuational - organizational and professional dedication were established. The research results, obtained by the analysis of the main components and multiple regression, have relevant scientific and practical implications because they provide an innovative insight in understanding the problem of effectiveness and efficiency of educational management and open a possibility for designing strategies for further professionalization of teachers.