Kosmološki dokaz i aktualna beskonačnost

Abstract

Verzije kosmološkog dokaza za postojanje Boga mogu se grubo podeliti na dva tipa: na one čije premise poriču mogućnost beskonačnog regresa uzroka i one koji tu mogućnost ne poriču. Argumente Tome Akvinskog sam interpretirao i sažeo tako da pripadaju prvom tipu dokaza. S druge strane, Lajbnicovi argumenti, koji počivaju na principu dovoljnog razloga, dozvoljavaju beskonačni regres uzroka. Povrh toga, argumenti Tome Akvinskog su ovde predstavljeni kao zasnovani na odbacivanju atemporalnog beskonačnog regresa. U ovom tekstu je ipak data prednost takozvanim Kalam kosmološkim argumentima, koji dovode u pitanje beskonačni temporalni niz uzroka. Odbacivanje mogućnosti aktualnih beskonačnosti jeste jedini način da se zastupnik održivosti kosmološkog dokaza zadrži isključivo unutar samih tih argumenata.

The cosmological arguments for the existence of God can be, roughly, divided into two types: those with premises denying the possibility of the infinite regress of causes, and those who do not deny that possibility. I interpret and summarize St. Thomas Aquinas' arguments as belonging to the first kind. On the other hand, Leibnizian arguments, relying on the principle of sufficient reason, allow the infinite regress of causes. Furthermore, Aquinas' arguments are construed here as based on the rejection of the atemporal infinite regress. However, the so-called kalam arguments that object to the infinite temporal series of causes are preferred in this text. I claim that the only way for the defenders of the cosmological arguments to remain within the scope of those arguments is to reject the possibility of actual infinites.