Димензија квалитета – доступност предшколског васпитања

Abstract

Kao društveno konstruisani koncept kvalitet u sebi nosi određena značenja i vrednosti, a vrednovanje kvaliteta postaje snažna alatka društvenih izbora i akcija koje se preduzimaju u oblasti javnog predškolskog vaspitanja i obrazovanja. Svi vodeći dokumenti, od Konvencije o pravima deteta Ujedinjenih nacija, Generalnog komentara broj 7 na Konvenciju o pravima deteta Ujedinjenih nacija, do Evropske deklaracije o pravima deteta, preporuka Evropske komisije za investiranje u decu i Stratergije Evropske Unije 2020, direktno ili indirektno postavlјaju zahtev državama da obezbede dostupno i kvalitetno vaspitanje i obrazovanje za rani razvoj dece. Prepoznajući značaj društvenog konteksta u identifikaciji mesta i uloge predškolskog vaspitanja i obrazovanja, otvara se mogućnost razmatranja njegove dostupnosti u integrisanom sistemu. Pitanje dostupnosti predškolskog vaspitanja je veoma aktuelno, ali i kompleksno pitanje, jer u sebe uključuje i pitanja raspoloživosti i pristupačnosti, ali i socijalne inkluzije i različitosti odnosno diversifikacije. Kompleksnost se ogleda upravo u načinu konceptualizovanja društvenih praksi i javne politike. U radu je dat osvrt na politike i implementaciju integrisanog pristupa predškolskog vaspitanja i obrazovanja u Srbiji i implikacije na diversifikaciju, u okviru dostupnosti kao jedne od dimenzije kvaliteta.

As a socially constructed concept, quality contains within itself certain meanings and values, and the appreciation of quality becomes a strong tool of social elections and actions that are being taken within the public preschool education. All the leading documents, from the UN Convention on the Rights of the Child, The General Comment 7 on the said Convention, to the European Declaration on the Rights of the Child, recommendation of the EU Commission for investment in children and the Europe 2020 strategy, directly or indirectly set requests for the states to provide accessible and quality education for early childhood development. By recognizing the importance of social context in identifying the place and the role of preschool education, we open the possibility of its availability in an integrated system. The question of accessibility of preschool education is current, but is also complex because it contains questions of availability and affordability, as well as social inclusion and diversification. Complexity is seen through the very method of conceptualizing social practices and public policies. The paper reflects on the policies and implementation of integrated approach of preschool education in Serbia and implications on the diversification, within the concept of availability as one of the dimensions of quality.