Serbo-Croatian Accent Retraction Its Course and Character in the Dialect of Dubrovnik

Abstract

Het proefschrift Serbo-Croatian Accent Retraction: Its Course and Character in the Dialect of Dubrovnik (Servo-Kroatische accentterugtrekking: haar ontwikkeling en aard in het dialect van Dubrovnik) onderzoekt de evolutie van de klemtoonplaats in de geschiedenis van de ServoKroatische accentuering. Het dialect van Dubrovnik, dat tot Neo!tokavische dialectgroep behoort, is net als ServoKroatische standardtaal (respectievelijk Servische en Kroatische standaardtaal) door de terugtrekking van de klemtoon gekenmerkt (en. accent retraction). Dankzij de schriftelijke bronnen uit de periode tussen de 15e en de 19e eeuw is er een studie van haar chronologische ontwikkeling mogelijk. Het onderzoek richt zich op de oudere fases van de Servo-Kroatische terugtrekking van de klemtoon, met name op de ontwikkelingstoestand ervan in het 18e-eeuwse Dubrovnik, zoals hij van het Dizionario van Ardelio Della Bella (1728) af te leiden is. Die gegevens worden met andere bronnen vergeleken die tussen de 16e en de 19e eeuw ontstaan zijn (Ra.ina, Dr/i0, Gradi0, Gu2eti0, Zlatari0, Orbini, Mika6a, Andrija!evi0, Akvilini, 7. Matija!evi0, 7ur8evi0, Cekini0, Rusi0, I.M. Matija!evi0, Stulli, Appendini, en archivalia), net als met de taalcodi;<catie van Vuk Stef. Karad/i0 en 7uro Dani2i0 die tot basis van de Servo-Kroatische standaardtaal (en meer recent, van zowel de Servische als Kroatische standaardtaal) is geworden. Hier wordt op een aantal afzonderlijke terugtrekkingen nagegaan, die op verschillende tijdstippen plaatsvonden: respectievelijk van open eindlettergrepen, van gesloten eindlettergrepen en van woordinterne lettergrepen naar voren. De absolute chronologie afgeleid van het Dizionario en van andere schriftelijke bronnen laat de relatieve chronologie bevestigen die op basis van comparatieve dialectgegevens door Pavle Ivi0 vastgesteld werd. Ten slotte is een speculatieve hypothese gepresenteerd die bepaalde fases van de terugtrekking van de klemtoon in het dialect van Dubrovnik met extralinguïstische factoren zoekt te verbinden, dat betekent met demogra;<sche veranderingen en voornamelijk de aardbeving in 1667 en de val van de Republiek van Dubrovnik in 1808.