Galib Šljivo: Izlaz Bosne I Hercegovine na Jadran. Kriza osmanskog poretka I osnove austrijskog uticaja

Abstract

Prof. Šljivo je već u svojoj studiji Klek i Sutorina u međunarodnim odnosima 1699-1878. svoju istoriju smestio u početke vremena koje je definisalo posebnost Bosne i Hercegovine. Nove granice ustanovljene 1699. godine odgovarale su potrebama Dubrovačke republike kako bi se zaštitila od neposrednog kopnenog susedstva Mletačke republike. Austrija je preuzimala balkansku trgovinu iz koje su se, zbog dekadencije Osmanskog carstva, i sopstvene, povlačile Mletačka i Dubrovačka republika. Austrijski uticaj ustanovile su pobede u ratovima 1683-1718. Povremena nedovoljna motivisanost Austrije bila je pre svega uslovljena okretanjem njene spoljne politike prema Italiji, gde je videla više ekonomske i političke dobiti. Balkan je ostao na evropskoj periferiji i posredno se uključivao u srednjeevropsku orbitu, kojoj je, naročito u krajevima prema Austriji i jadranskom primorju, pripala i Bosna i Hercegovina. Tako je, pre svega zahvaljujući austrijskoj građi, prof. Šljivo do najtananijih pojedinosti rekonstruisao početke njene moderne istorije, njen 19. vek, 1788-1878.