Građanski pokret, socijalni kapital i institucionalna transformacija u post-socijalističkoj Srbiji

Abstract

Problem institucionalne promene je jedna od centralnih tačaka post-socijalističke transformacije i glavna osa njene održivosti. U Srbiji je ovaj problem bio izražen kroz pitanje kako iskoristiti društvenu energiju skoncentrisanu u građanskom pokretu tokom 90-ih godina prošlog veka za (re)konstrukciju stabilnih društvenih institucija. U ovom radu moja namera je da testiram da li je socijalni kapital koji je očito bio akumuliran u Srbiji u građanskim protestima opstao u formi pozitivne vrednosne orijentacije ka izgradnji demokratskog i tržišno orijentisanog društva. Od mogućih načina shvatanja socijalnog kapitala ja koristim ono najšire koje podrazumeva kolektivni karakter socijalnog kapitala (Štulhofer, 2000). Za empirijsku proveru relacije iz naslova koristim podatke iz nekoliko anketnih istraživanja obavljenih tokom protesta i nakon političkih promena iz 2000. godine.

The problem of institutional change is one of the focal points of post-socialist transformation and the major axes of it's sustainability. In Serbia this problem was expressed through the question of how to use the social energy that was concentrated in civic movement throughout the 90's for (re)building of stable social institutions. In this paper, my intention is to test whether the social capital that was apparently accumulated in Serbia in the civic protests can persist in the form of positive value orientation towards building of democratic and market oriented society. Out of many ways to understand social capital I am referring to the most wide one, the one that assumes collective trait of the social capital (Štulhofer 2000). Data from couple of surveys conducted in Serbia, during civic protests and after political change of 2000, are used to test the relation from the title empirically.