Mihailo Psel i njegovi junaci: studija ličnosti "Hronografije" Mihaila Psela

Abstract

Hronografija Mihaila Psela ubraja se u remek-dela vizantijske književnosti, a zbog umešnosti u portretisanju karaktera autor je u istoriografiji odavno upoređen sa Šekspirom i Dostojevskim. Kao savremenik, svedok i akter većine događaja koje je u svojoj istoriji opisao on je jedan od najvažnijih izvora za istoriju vizantijskog XI veka, naročito za razumevanje duha vremena u kome je pisao. Do pre nekoliko decenija Pselova istorija je korišćena za crpljenje fakata o političkoj istoriji, te je njegova vrednost, zbog hronološke i topografske nepreciznosti, ali i fokusa na karaktere radije nego na činjenice, i autorove lične investiranosti u opisane događaje ocenjivana kao nedovoljno pouzdana i korisna. U poslednjih nekoliko decenija, pak, vizantijska književnost, a sa njom i Pselova Hronografija oslobodile su se stega pozitivizma i dobile zasluženo mesto u proučavanju vizantijske istorije...

Michael Psellos‟ Chronographia is considered a masterpiece of Byzantine literature, and its author has been compared to Shakespeare and Dostoevsky due to his skill in portraying characters. As a contemporary, a witness and a participant of most of the events he described in his history, he is one of the most important sources for the history of Byzantine XIth century, primarily for understending its zeitgeist. Until a few decades ago, Psellos‟ history has been used to extract data on political history, and because of chronological and topographical imprecisions, as well as its focus on characters, rather than facts, and author‟s personal investment in the events described, it was deemed as unreliable and unuseful. In the last few decades, however, Byzantine literature, alongside with Psellos‟ Chronographia, has been freed from the clamps of positivism and has earned its place in the study of Byzantine history...