Kulturni identiteti između nauke, politike i birokratije: antropološka analiza zaštite manjinskog nematerijalnog kulturnog nasleđa u Uneskovom sistemu u Republici Srbiji, na primeru AP Vojvodine

Abstract

Osnovni istraživački problem obrađen u ovoj disertaciji ima dva aspekta - teorijski i praktični. Na teorijskom planu, disertacija se uključuje u tekuću debatu o odnosu antropologije i studija nasleđa prema konceptu i praktičnoj primeni zaštite kulturnog nasleđa, posebno nematerijalnog, u Uneskovom modelu. Na praktičnom planu, disertacija razmatra da li je moguće primeniti antropološke i srodne koncepte identiteta i kulture pri izradi inkluzivnih registara nematerijalnog kulturnog nasleđa, na primeru Vojvodine. Problem proizilazi iz trenutne situacije u Republici Srbiji u kontekstu očuvanja nematerijalnog kulturnog nasleđa, posmatrane kroz primer Nacionalnog registra. Većina elemenata koji su tamo popisani reprezentuju identitet većinskog stanovništva države. Doktorska teza, mahom preko pojmova kulturni identitet i nematerijalno kulturno nasleđe, za cilj ima da suoči naučnu, političku i birokratsku prespektivu kulturne stvarnosti, odnosno sagledavanje konteksta, uzroka (društvenih i teorijskih) i posledica delovanja iz tih perspektiva. Istraživanje je rađeno na teritoriji Vojvodine, sa manjinskim stanovništvom. Cilj rada je da ukrsti tri diskursa – politički, birokratski i naučni - koji su stvoreni oko pojma kulturnog identiteta i na taj način preispita relevantnost naučnog (antropološkog i etnološkog znanja) u reprezetaciji manjinskog stanovništva u Okviru Uneskovog sistema zaštite

The basic research problem addressed in this dissertation has two aspects - theoretical and practical. In theoretical terms, the dissertation is embodied in the current debate on the relation of anthropology and heritage studies to the concept and practical application of the protection of cultural heritage, especially the intangible, in Unesco's model. In practical terms, the dissertation considers whether it is possible to apply anthropological and related concepts of identity and culture in the development of inclusive registers of intangible cultural heritage, on the example of Vojvodina, a province in the Republic of Serbia. The problem arises from the current situation in the Republic of Serbia in the context of the preservation of the intangible cultural heritage, observed through the example of the National Register. Most of the elements listed there represent the identity of the majority population of the state. The thesis, mostly through the concepts of cultural identity and intangible cultural heritage, aims to confront the scientific, political and bureaucratic perspective of cultural reality, that is, to examine the context, the causes (social and theoretical) and the consequences of the action from these perspectives. The research was carried out on the territory of Vojvodina, with minority populations. The aim of this paper is to cross three discourses - political, bureaucratic and scientific - that are created around the notion of cultural identity, and in this way reconsider the relevance of scientific (anthropological and ethnological knowledge) in the representation of the minority population in the framework of the UNESCO protection system.