Queering the collections: alternativne istorije i digitalni svet

Abstract

U poslednjih trideset godina neispričane istorije kolekcija i njihovih predmeta postale su predmet značajnog interesovanja muzejskih stručnjaka, istraživača i muzejske publike. Očigledan nedostatak di- rektnog odgovora na pitanja o poreklu i kontekstu u kojem kolekcije nastaju, pogotovo u svetlu postkolonijalne teorije i istraživanja, svoj odgovor je nalazilo prevashodno u umetničkim i kustoskim interven- cijama u postojeće sistematizacije kolekcija i izložbenoj delatnosti, čiji je možda i najčešće pominjan primer izložba iz 1992. Freda Vil- sona – Mining the Museum, postavljena u Istorijskom društvu Meri- lenda. Nakon ove izložbe, instalacije i intervencije ove vrste lagano postaju jedan od osnovnih načina preispitivanja prošlosti kolekcija i muzejskih institucija. Međutim, iako mnogi takvi primeri nesumnjivo predstavljaju značajno istupanje u javni prostor, i bez obzira na javne debate koje ih okružuju, oni u svojoj suštini nisu zaista promenili metodologiju rada i sisteme znanja samih institucija. Institucije nisu morale da zauzmu jasan stav o svom poreklu i da već formulisanim opisima predmeta dodaju nova (ipak nepovoljna saznanja). Situaci- ja se drastično promenila s pojavom digitalnih sredstava i istinskim otvaranjem repozitorijuma znanja usled masovne upotrebe interneta. Upravo kao posledica ove promene nastaje projekat Queering the Collections, koji kao mreža prvo počinje da deluje u SAD i Kanadi. Ovaj rad baviće se odjekom ovog pokreta propitivanja istorije ko- lekcija kroz prizmu još uvek marginalizovane LGBTQ+ populacije u holandskim sakupljačkim institucijama – muzejima, arhivima i bibli- otekama koji je započeo Muzej Van Abe u Ajndhovenu 2015. godine. Posebno će biti naglašeni načini korišćenja digitalnih sredstava u njihovom radu, odnosno mogućnosti i realna ograničenja koja ovakav tip sveobuhvatnog pristupa domenu digitalnog nameće sakupljačkim institucijama.