E-učenje u visokoškolskom obrazovanju iz perspektive kritičke pedagogije Paula Freirea

Abstract

Ekspanzija digitalnih tehnologija koja je sveprisutna u savremenom obrazovnom kontekstu ukazuje na neophodnost analize različitih pojmova koji su usko povezani s njihovom implementacijom u visoko školstvo, kao i na problematizaciju njihove upotrebe iz polazišta različitih pedagoških koncepcija. Jedan od najrasprostranjenijih vidova upotrebe digitalnih tehnologija predstavlja e-učenje koje sve više nalazi svoje mesto u visokoškolskom obrazovanju. Imajući u vidu činjenicu da se pojmovi e-učenja i učenja na daljinu veoma često koriste kao sinonimi, u ovom radu se pre svega vrši njihovo razgraničenje. Stavljanjem fokusa na e-učenje, analizira se njegova rasprostranjenost i upotreba u savremenom visokoškolskom obrazovanju, dva osnovna modela e-učenja (sinhroni i asinhroni), kao i Mudl (Moodle) i Blekbord (Blackboard), najrasprostranjenije platforme za e-učenje koje se koriste u visokoškolskoj nastavi. Pored prikaza nekih osnovnih elemenata e-učenja neophodnih za njegovo razumevanje, fokus je stavljen i na analizu e-učenja u kontekstu karakterističnih elemenata kritičke pedagogije Paula Freirea dva koncepta obrazovanja, političnost i dijalog.

Èkspansiâ cifrovyh tehnologij, povsemestno rasprostranennyh v sovremennom obrazovatel'nom kontekste, ukazyvaet na neobhodimost' analiza različnyh koncepcij, tesno svâzannyh s ih vnedreniem v vysšem obrazovanii, a takže problematizaciej ih ispol'zovaniâ s točki zreniâ različnyh pedagogičeskih koncepcij. Odnim iz naibolee rasprostranennyh vidov ispol'zovaniâ cifrovyh tehnologij âvlâetsâ èlektronnoe obučenie, kotoroe vse bol'še nahodit svoe mesto v vysšem obrazovanii. Prinimaâ vo vnimanie fakt, čto terminy "èlektronnoe obučenie" i "distancionnoe obučenie" očen' často ispol'zuûtsâ v kačestve sinonimov, v stat'e v pervuû očered' provoditsâ ih razgraničenie. Sosredotočiv vnimanie na èlektronnom obučenii, dalee analiziruetsâ ego rasprostranennost' i ispol'zovanie v sovremennom vysšem obrazovanii, zatem dve osnovnye modeli èlektronnogo obučeniâ (sinhronnoe i asinhronnoe), a takže Mudl (Moodle) i Blekbord (Blackboard), naibolee rasprostranennye platformy èlektronnogo obučeniâ, ispol'zuemye v vysšem obrazovanii. V dopolnenie k predstavleniû nekotoryh osnovnyh èlementov èlektronnogo obučeniâ, neobhodimyh dlâ ego ponimaniâ, v stat'e dal'še analiziruetsâ èlektronnoe obučenie v kontekste harakternyh èlementov kritičeskoj pedagogiki Pola Frejre, dvuh koncepcij obrazovaniâ, politiki i dialoga.

The expansion of digital technologies, omnipresent in the contemporary educational context, suggests the need for analysis of various concepts closely related to their implementation in higher education, as well as the problematization of their use from the position of different pedagogical conceptions. One of the most widespread forms of use of digital technologies is e-learning, which is increasingly finding its place in higher education. In view of the fact that the concepts of e-learning and distance learning are frequently used interchangeably, this paper seeks to draw a distinction between them. Focusing on e-learning, we analyze its prevalence, and the use in contemporary higher education of two basic e-learning models (synchronous and asynchronous), as well as Moodle and Blackboard, the two prevalent e-learning platforms in higher education. The paper looks at some basic elements of e-learning necessary for its comprehension, and also provides an analysis of e-learning in the context of the characteristic elements of Paulo Freire's critical pedagogy, two concepts of education, politicality and dialog.