Ka kritičkom digitalnom obrazovanju: kako razvijati digitalnu pismenost?

Abstract

Usled intenzivne upotrebe digitalnih tehnologija u obrazovnom procesu, izazvane pandemijom virusa Covid-19, zahtev za digitalnom pismenošću kao osnovom za učenje u digitalno posredovanom obrazovanju izbija u prvi plan. U ovom radu se koncept digitalne pismenosti posmatra iz sociokulturne perspektive; identifikuju se različite dimenzije koje čine ovaj koncept i razmatraju načini na koje se digitalna pismenost može razvijati tako da bude u skladu sa sociokulturnim razumevanjem digitalne pismenosti kao društvene prakse. Razvijanje digitalne pismenosti se posmatra preko četiri povezane dimenzije ili aspekta učenja i prakse: funkcionalne, operacionalne, situacione i kritičke, koje dovode u vezu tehnologiju i jezik, značenje i kontekst, i vode ka formiranju digitalnog identiteta, odnosno stvaranju određenih ličnih atributa, specifičnih za svakog pojedinca i autentične kontekste u kojima se digitalna pismenost praktikuje.

Due to the intensive use of digital technologies in education, caused by the Covid-19 pandemic, the demand for digital literacy as a basis for learning in a digitally mediated education comes to the fore. The paper discusses the concept of digital literacy from a sociocultural perspective, identifies the different dimensions within this concept, and considers the ways of developing digital literacy in line with the sociocultural understanding of digital literacy as a social practice. The development of digital literacy is observed through four related dimensions or aspects of learning and practice: functional, operational, situational, and critical, which link technology and language, meaning and context, and lead to the formation of digital identity, i.e. the creation of certain personal attributes specific to each individual and the authentic contexts in which digital literacy is practiced.